Ik wilde met theater ruimte geven aan dit perspectief.

19-11-2024

Ik wilde met theater ruimte geven aan dit perspectief.

Afgelopen seizoen maakte je in Theater Kikker kennis met theatermaker Mystha Mandersloot. Met haar openhartige en persoonlijke voorstelling Abortusverhalen probeerde ze het gesprek rondom abortus open te breken. In haar nieuwe voorstelling Verhalen van verwekkers zet ze de rol van de man hierin centraal. Wij zijn heel benieuwd en stelde Mystha vijf vragen over deze nieuwe voorstelling.

Koop meteen tickets

Om bij het begin te beginnen, kun je jezelf kort even voorstellen?

Tuurlijk! Ik ben Mystha Mandersloot, theatermaker en kunsteducator en afgestudeerd aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Vier jaar geleden heb ik gekozen voor abortus. Het was een fijn proces, maar mede door het taboe ook soms eenzaam. Toen ik erachter kwam dat 30.000 mensen per jaar in Nederland kiezen voor abortus, dacht ik: waar zijn deze mensen?

Daarom besloot ik de voorstelling Abortusverhalen te maken, waarin drie vrouwen vorm geven aan hun ervaring met abortus. We speelden op verschillende festivals, waaronder het Delft Fringe Festival, waar we de publieksprijs wonnen.

Verder werk ik ook als educator bij het Utrechts gezelschap De Dansers en het Markttheater.

Wanneer en hoe kwam je op het idee om ook over het mannelijke perspectief een voorstelling te maken?

Tijdens het maakproces van Abortusverhalen. De spelers en ik waren tijdens het maakproces nog steeds samen met de partner van wie we ongewenst zwanger werden. De verhouding tot de partner was een thema wat bij ons speelde, maar de stem van de partner kreeg geen vorm in de voorstelling. Wel heeft het een vuurtje bij me aangewakkerd. Want wat ís die verhouding precies? En hoe ga je om met een levens beslissende keuze die niet in jouw handen ligt?

Ik wilde onderzoek doen naar het perspectief van de verwekker, maar kwam erachter dat er nauwelijks onderzoek is gedaan naar dit perspectief. Ik heb bijvoorbeeld geen idee hoeveel van die 30.000 mensen de verwekker erbij heeft betrokken, of het überhaupt heeft verteld. En waarom vinden mensen het moeilijk als een man spreekt over zijn abortuservaring? Waar komt die schuring vandaan? Toen wist ik het zeker: ik wilde met theater ruimte geven aan dit perspectief.

Het is voor veel mensen een onderwerp waar niet veel en open over gesproken wordt. Hoe vond je de verhalen van de verwekkers? En was dat een lastige zoektocht?

Heel lastig! Vind inderdaad maar drie mensen die een abortus hebben meegemaakt én daarover willen vertellen én affiniteit hebben met theater zodat we er een voorstelling over kunnen maken én daar dan ook zelf in gaan spelen. Dat is een heel ander proces dan als je bijvoorbeeld een auditie organiseert voor een vertolking van Romeo en Julia. Ik kende dit proces nu wel een beetje door Abortusverhalen, maar ik merkte dat dit proces nog moeilijker was, omdat veel mannen twijfelden of het wel hun verhaal is om te vertellen. Ik denk dan: tuurlijk! Jíj hebt iets meegemaakt, dus jij hebt een eigen verhaal om te vertellen. Dus ja, dit was een proces dat meerdere maanden heeft geduurd, maar gelukkig heb ik ze gevonden: Ard Kok, Bob Donkers en Remijn Weijdema!

Er zijn heel veel mooie publieksreacties van mensen die zich in de voorstelling herkennen. Maar voor veel mensen is abortus nog een taboe én zijn er felle tegenstanders. Heb je daar ook mee te maken? En zo ja, hoe ga je daar mee om? Lukt het je om ook hen met een mildere blik te laten kijken?

De voorstelling gaat niet over vóór of tegen abortus. Dat gesprek voeren we naar mijn mening al genoeg in het publieke domein. Ik wil juist een stap verder gaan en het hebben over de emoties. Het onderwerp weer vermenselijken. Theater heeft de kracht om mensen te verbinden. Ik heb gemerkt dat de voorstelling ontwapenend werkt en het ijs breekt voor het publiek om in gesprek te gaan. De spelers blijven ook altijd nog even staan op de vloer om met het publiek te praten en daar ontstaan de mooiste gesprekken.

Ik ben daarentegen ook in aanraking gekomen met felle tegenstanders. Die vinden wat ik doe niet zo leuk en die krijg je niet snel de zaal in. Natuurlijk zijn ze van harte uitgenodigd, maar als ze dat niet uit zichzelf doen moet je dat ook niet pushen, want dan wordt de zaal onveilig. En veiligheid is een vereiste. Maar tussen fel voor en tegen zit een heel grote groep in het midden. Bij vooral die groep merk ik dat de voorstelling ze een andere bril biedt en ze aan het nadenken zet.

We zijn heel benieuwd naar je toekomstplannen. Komt er nog een voorstelling rondom dit thema of is dit onderwerp voor jou hiermee afgerond?

Goeie vraag! Op persoonlijk vlak blijf ik met dit onderwerp bezig, ik ben bijvoorbeeld vrijwilliger bij Samen naar de Kliniek. Maar ik denk dat artistiek het voor nu voor mij is afgerond. In mijn hoofd en lijf zijn nu wat verschillende thema's aan het broeien. Hetgeen wat ze in essentie verbindt, denk ik, is de grenzen van zelfbeschikking. En het patriarchaat afbreken natuurlijk:)