11-11-2024

6 vragen aan Leonie Kuhlmann over haar voorstelling Welcome to motherhood

 

Theatermaker Leonie Kuhlmann staat op dinsdag 19 en woensdag 20 november in Theater Kikker met haar voorstelling Welcome to motherhood. Een intieme en fysieke performance over de invloed van moeder worden op het leven van vrouwen.

Om Leonie en haar drijfveren te leren kennen stelden we haar 6 vragen over haarzelf en haar voorstelling.

Koop tickets voor de voorstelling

Je maakt Welcome to motherhood, een voorstelling over het moederschap. Komt het idee om deze voorstelling te maken voort uit je eigen leven en ervaring hiermee?

Ja, een jaar geleden hebben mijn vriend en ik een prachtige dochter gekregen. Het mooiste cadeau ter wereld. Tegelijkertijd vond ik de ervaring van de zwangerschap en het prille moederschap enorm overweldigend en ook vervreemdend.

Er is steeds meer onderzoek dat aantoont hoe fundamenteel en existentieel je verandert in die periode: je hersenen veranderen drastisch van vorm, cellen van het kind nestelen zich voor tientallen jaren in je lichaam, je wordt letterlijk een ander mens. Het gaat veel verder dan dat je tijdelijk ‘een beetje hormonaal’ of ‘vermoeid’ bent. We hebben daar alleen nauwelijks woorden voor, omdat er al die tijd geen onderzoek naar is gedaan. En er werden nauwelijks verhalen over verteld: in de kunst en de literatuur zijn moeders vrijwel altijd bijrollen. Heel veel jonge moeders voelen zich verschrikkelijk eenzaam, en dat heeft onder andere hiermee te maken. Daar wilde ik graag iets aan doen.

Waarom is dat belangrijk?

Ik las dat 70% van de vrouwen die een kind krijgt een carrièreswitch overweegt. Dat is een gigantisch aantal! Daar zouden we als samenleving toch nieuwsgierig naar moeten zijn? Hoe komt dat? Wat gaat er in hen om?

Het gekke aan dit onderwerp is dat het zo ongeveer het meest universele ter wereld is. Letterlijk iedereen heeft een moeder. Er zijn altijd moeders geweest, ze zijn de basis van al het leven. En toch nemen we hun levensverhaal meestal for granted. Zodra je moeder wordt, ga je als het ware op in het ‘koor op de achtergrond’. We vinden het met z’n allen heel belangrijk om ons te verdiepen in onze geschiedenis, waar we vandaan komen. Maar de persoon in ons leven die ons de meest basale fundamenten meegeeft, die ons voedt en vormt, daar gaan we als samenleving aan voorbij. Toen ik me dat realiseerde, besloot ik om deze voorstelling te maken.

Het is een fysieke performance met tekst. Kan je iets meer vertellen over de vorm van de voorstelling?

Taal vloeit bij mij altijd makkelijk. Maar het wordt pas echt spannend wanneer woorden tekortschieten. De transitiefase van vrouw naar moeder vond ik zo verwarrend dat ik lange tijd geen flauw benul had van hoe ik het zou moeten uitleggen. Tijdens het maakproces heb ik dan ook regelmatig gedacht: ‘waar ben ik hemelsnaam aan begonnen…?(Lacht opnieuw).

Die onmogelijkheid om het verhaal te grijpen hebben we in de vorm verankerd. De personages zoeken via een fysieke beeldtaal steeds naar uitingsvormen voor die verwarring, voor het gevoel dat de grond almaar onder je voeten wegzakt. Dat je in de spiegel kijkt en niets van jezelf herkent.

De voorstelling start vanuit het suikerzoete sprookje van het moederschap: een jonge vrouw zit hoog op een toren van meterslange roze stof, ze kijkt je zelfverzekerd aan wanneer je de zaal inloopt. Dat sprookje is onhoudbaar, ze moet langzaam afdalen, dat weten we allemaal. Door fysieke handelingen, door het steeds veranderende decor, door het associatieve geluid, door al die elementen probeer ik op een andere laag iets te communiceren dat dieper gaat dan alleen de taal kan doen. Zo hoop ik het publiek mee te voeren in een ervaring. Als je benieuwd bent hoe, dan zou ik zeggen: kom kijken!

Tot slot, de voorstelling spreekt waarschijnlijk veel moeders aan. Is het ook interessant voor de vaders of andere opvoeders om mee te komen naar het theater?

Zeker! Ik denk dat de voorstelling heel mooi en troostrijk kan zijn voor jonge (aanstaande) moeders. Maar ik denk juist ook dat het geschikt is voor alle andere mensen die benieuwd zijn naar die transitiefase die een moeder doormaakt, naar de beleving daarvan.

Ik ken ook juist veel mannen die uitkijken naar mijn voorstelling, omdat ze zich graag willen verplaatsen in wat hun partners (of vrienden) hebben doorgemaakt of in de toekomst misschien gaan doormaken. Ook dat is de kracht van verhalen, dat je empathie kunt voelen en kunt meeleven met een ervaring die je zelf nooit fysiek kunt hebben. Daarmee brengt mijn voorstelling je een stukje dichter bij een ander.